തെക്കന് ചൈന കടല് മേഖലയിലെ തങ്ങളുടെ സ്ഥാനം ശക്തിപ്പെടുത്താന് ശ്രമിക്കുന്നതിനായി സുപ്രധാന ഏഷ്യ-പസഫിക് വ്യാപാര കരാറില് ചേരാന് അപേക്ഷിച്ച് ചൈന. യുഎസ്, യുകെ, ഓസ്ട്രേലിയ എന്നീ രാജ്യങ്ങള് തമ്മിലുള്ള ചരിത്രപരമായ സുരക്ഷാ കരാര് വെളിപ്പെടുത്തിയതിന്റെ പിന്നാലെയാണ് ചൈനയുടെ ഈ നീക്കം. ട്രാന്സ്-പസഫിക് പാര്ട്ണര്ഷിപ്പ് (CPTPP) എന്ന ഉടമ്ബടി ചൈനയുടെ സ്വാധീനത്തെ പ്രതിരോധിക്കാന് യുഎസ് സൃഷ്ടിച്ചതാണ്. എന്നിരുന്നാലും, മുന് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാള്ഡ് ട്രംപ് 2017 ല് അമേരിക്കയെ ഇതില് നിന്നും പിന്വലിച്ചിരുന്നു.
ലോകത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ സമ്ബദ്വ്യവസ്ഥാ-സ്വതന്ത്ര-വ്യാപാര കരാറില് ചേരുന്നതിനുള്ള അപേക്ഷ സമര്പ്പിച്ചതായി ചൈനീസ് വാണിജ്യ മന്ത്രി വാങ് വെന്റാവോ പറഞ്ഞു. ന്യൂസിലാന്റ് വ്യാപാര മന്ത്രി ഡാമിയന് ഒ കോണറിന് അയച്ച കത്തിലാണ് ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നത്. ഉടമ്ബടിയുടെ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് കേന്ദ്രമായി ന്യൂസിലാന്ഡ് പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു.
മുന് അമേരിക്കന് പ്രസിഡന്റ് ബരാക് ഒബാമ ഏഷ്യാ പസഫിക്കില് ചൈനയുടെ വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന ശക്തമായ സാന്നിധ്യത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുന്ന ഉടമ്ബടിയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. എന്നാല് അതിനു ശേഷം വന്ന പ്രസിഡന്റ് ട്രംപ് യുഎസിനെ കരാറില് നിന്ന് പിന്വലിച്ചതിനുശേഷം, ജപ്പാന് സിപിടിപി യായി മാറുന്നതിനുള്ള ചര്ച്ചകള്ക്ക് നേതൃത്വം നല്കി. 2018 ല് ഓസ്ട്രേലിയ, കാനഡ, ചിലി, ജപ്പാന്, ന്യൂസിലന്ഡ് എന്നിവയുള്പ്പെടെ 11 രാജ്യങ്ങള് CPTPPല് ഒപ്പിട്ടു.
കഴിഞ്ഞ ദിവസമാണ് അമേരിക്കയും യുകെയും ഓസ്ട്രേലിയയും പുതിയ കരാറില് ഒപ്പിട്ടത്. ആണവോര്ജ്ജത്തില് പ്രവര്ത്തിക്കുന്ന അന്തര്വാഹിനികള് നിര്മ്മിക്കാനുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ അമേരിക്കയും യുകെയും ആദ്യമായി ഓസ്ട്രേലിയക്ക് നല്കുന്നതാണ് ഈ കരാര്. ‘Aukus’ എന്നാണ് മൂന്നു രാജ്യങ്ങളുടെയും പങ്കാളിത്തത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. കൃത്രിമബുദ്ധിയും മറ്റ് സാങ്കേതികവിദ്യകളും ഉള്ക്കൊള്ളുന്ന ഈ കരാര് ഓസ്ട്രേലിയയുടെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിരോധ പങ്കാളിത്തമാണെന്ന് വിശകലന വിദഗ്ധര് പറയുന്നു. തെക്കന് ചൈന കടലില് ചൈനയുടെ സ്വാധീനത്തെ ചെറുക്കാനുള്ള ശ്രമമായി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്ന നീക്കത്തിനെതിരെ ചൈന പ്രതികരിച്ചിരുന്നു.