നിങ്ങൾ തിരക്കേറിയ ഒരു വിമാനത്താവളത്തിൽ നിന്ന് കണ്ണെടുക്കാതെ ആകാശത്തേക്ക് നോക്കിയിരിക്കുകയാണെന്ന് സങ്കൽപ്പിക്കുക. എയർലൈനിൻ്റെ ലോഗോ പതിച്ച, തിളങ്ങുന്ന ഒരു ജെറ്റ് വിമാനം ടേക്ക് ഓഫ് ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ, ആ വിമാനത്തിൻ്റെ ക്യാബിനിൽ ഒരു യാത്രക്കാരൻ പോലും ഇല്ലെങ്കിലോ? ഒരു ഹൊറർ സിനിമയിലെ കഥാപാത്രത്തെപ്പോലെ തോന്നാമെങ്കിലും, ‘ഗോസ്റ്റ് ഫ്ലൈറ്റുകൾ’ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ പ്രതിഭാസം അന്താരാഷ്ട്ര വ്യോമയാന മേഖലയിൽ ഇന്നും ഒരു ചൂടേറിയ യാഥാർത്ഥ്യമാണ്. 

യാത്രക്കാരെ വഹിക്കാനുള്ള ശേഷിയുണ്ടായിട്ടും, വളരെ കുറഞ്ഞ യാത്രക്കാരോ അല്ലെങ്കിൽ യാത്രക്കാർ തീരെ ഇല്ലാത്തവയോ ആയ വാണിജ്യ വിമാന സർവീസുകളാണിത്. ‘പ്രേത വിമാനങ്ങൾ’ എന്ന് അപരനാമത്തിൽ വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ഭീമാകാരമായ വിമാനങ്ങൾ ആകാശത്തിലൂടെ പറക്കുന്നത് കേവലം യാദൃശ്ചികമല്ല. 

കർശനമായ നിയമക്കുരുക്കുകളും, സാമ്പത്തിക താത്പര്യങ്ങളും, പ്രവർത്തനപരമായ ആവശ്യകതകളുമാണ് ഈ ഒഴിഞ്ഞ പറക്കലുകൾക്ക് പിന്നിലെ യഥാർത്ഥ കാരണം. ഒരു വശത്ത് ലോകം കാർബൺ പുറന്തള്ളൽ കുറയ്ക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുമ്പോൾ, മറുവശത്ത് നടക്കുന്ന ഈ ഊർജ്ജനഷ്ടം എത്രത്തോളം ഗുരുതരമാണ് എന്ന് നാം തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ട്.

‘ദി ഗാർഡിയൻ’ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ഞെട്ടിക്കുന്ന കണക്കുകൾ ഈ പ്രതിഭാസത്തിൻ്റെ വ്യാപ്തി തുറന്നുകാട്ടുന്നു. 2019 മുതൽ യുകെ എയർപോർട്ടുകളിൽ നിന്ന് 5,000-ത്തിലധികം വിമാനങ്ങൾ യാതൊരു യാത്രക്കാരും ഇല്ലാതെ പുറപ്പെടുകയോ അവിടെ വന്നിറങ്ങുകയോ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 

ഇതിനുപുറമെ, 35,000 വിമാനങ്ങൾ 10 ശതമാനത്തിൽ താഴെ മാത്രം സീറ്റുകൾ നിറഞ്ഞാണ് സർവീസ് നടത്തിയത്. അതായത്, കഴിഞ്ഞ മൂന്ന് വർഷത്തിനിടെ യുകെയിൽ മാത്രം ഏകദേശം 40,000 ‘ഗോസ്റ്റ് ഫ്ലൈറ്റുകൾ’ ഉണ്ടായി. യു.കെ.യുടെ സിവിൽ ഏവിയേഷൻ അതോറിറ്റിയുടെ (CAA) കണക്കുകൾ പ്രകാരം, മഹാമാരിയുടെ സമയത്തും അതിനുശേഷവും ഈ പറക്കലുകൾ ഒരേ നിരക്കിൽ തുടർന്നു. 

ഹിത്രു, മാഞ്ചസ്റ്റർ, ബർമിംഗ്ഹാം, ലൂട്ടൺ, ബ്രിസ്റ്റോൾ തുടങ്ങിയ തിരക്കേറിയ വിമാനത്താവളങ്ങളിലാണ് ഇത്തരം വിമാനങ്ങൾ കൂടുതലും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്. ഏറ്റവും ഞെട്ടിക്കുന്ന ഒരു വിവരം, ഒരു പാദത്തിൽ മാത്രം ലണ്ടൻ ഹിത്രുവിൽ നിന്ന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലേക്ക് 600-ൽ അധികം ആളൊഴിഞ്ഞ വിമാനങ്ങൾ സർവീസ് നടത്തിയെന്നതാണ്. ഇത്രയും വലിയ തോതിൽ ഇന്ധനം കത്തിച്ചു കളയുന്നതിൻ്റെ പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതം അളവറ്റതാണ്.

വിമാനക്കമ്പനികളെ ഈ ഒഴിഞ്ഞ വിമാനങ്ങൾ പറത്താൻ നിർബന്ധിതരാക്കുന്ന ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടതും വിവാദപരവുമായ കാരണം ‘യൂസ്-ഇറ്റ്-ഓർ-ലൂസ്-ഇറ്റ്’ (ഉപയോഗിക്കുക അല്ലെങ്കിൽ നഷ്ടപ്പെടുത്തുക) എന്ന നിയമമാണ്. ഒരു വിമാനത്താവളത്തിലെ തങ്ങളുടെ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്ത സ്ലോട്ടുകൾ, അതായത് ടേക്ക്-ഓഫ് ചെയ്യാനും ലാൻഡ് ചെയ്യാനും അനുവദിച്ച സമയക്രമങ്ങൾ, ഭാവിയിലും നിലനിർത്താൻ, എയർലൈനുകൾ ആകെ അനുവദിച്ച സ്ലോട്ടുകളിൽ കുറഞ്ഞത് 80 ശതമാനമെങ്കിലും ഉപയോഗിച്ചിരിക്കണം എന്ന് ഈ നിയമം അനുശാസിക്കുന്നു. 

യൂറോപ്പിൽ യൂറോപ്യൻ കമ്മീഷനും യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ ഫെഡറൽ ഏവിയേഷൻ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേഷനും (FAA) സമാനമായി ഈ നിയമം നടപ്പിലാക്കുന്നുണ്ട്. പ്രധാനമായും തിരക്കേറിയ വിമാനത്താവളങ്ങളിലെ ശേഷി പാഴാക്കുന്നത് തടയാനും, എല്ലാ എയർലൈനുകൾക്കും തുല്യ അവസരം നൽകി ന്യായമായ മത്സരം ഉറപ്പാക്കാനും വേണ്ടിയാണ് ഈ നിയമങ്ങൾ കൊണ്ടുവന്നത്. 

എന്നാൽ, കോവിഡ് കാലത്തെപ്പോലെ യാത്രക്കാരുടെ എണ്ണം കുറയുമ്പോൾ, സ്ലോട്ട് നഷ്ടപ്പെടാതിരിക്കാൻ, ഒരു സീറ്റ് പോലും വിറ്റുപോകാത്ത വിമാനങ്ങൾ പോലും പറത്താൻ എയർലൈനുകൾ നിർബന്ധിതരാകുന്നു. ഇത് നിയമത്തിൻ്റെ ഉദ്ദേശ്യത്തെ തന്നെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന പാരിസ്ഥിതിക ദുരന്തത്തിന് വഴിയൊരുക്കുന്നു എന്ന് പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകരും വ്യോമയാന വിദഗ്ധരും ഒരേ സ്വരത്തിൽ വിമർശിക്കുന്നു.

യാത്രക്കാരില്ലാത്ത ഓരോ പറക്കലും അന്തരീക്ഷത്തിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതം വളരെ വലുതാണ്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് പുറന്തള്ളലിൻ്റെ 2.5 ശതമാനമെങ്കിലും വിമാന യാത്രകളാണ്. ഓരോ ഒഴിഞ്ഞ വിമാനവും, ആയിരക്കണക്കിന് ഗാലൻ ഇന്ധനം കത്തിച്ചുതീർക്കുകയും, ഒരു യാത്രക്കാരൻ പോലും ഇല്ലാത്തപ്പോൾ പോലും ഒരു സീറ്റിന് ഏകദേശം അര ടൺ കാർബൺ ഡയോക്സൈഡ് അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളുകയും ചെയ്യുന്നു. 

ഇത് നിലനിൽക്കുന്ന കാലാവസ്ഥാ പ്രതിസന്ധിയെ കൂടുതൽ രൂക്ഷമാക്കുന്നു. എങ്കിലും, വിമാനക്കമ്പനികൾ ഈ ആരോപണങ്ങളെ തള്ളിക്കളയുന്നു. സ്ലോട്ടുകൾ നിലനിർത്താൻ വേണ്ടി മാത്രം മനഃപൂർവം ഒഴിഞ്ഞ വിമാനങ്ങൾ ഓടിക്കുന്നില്ല എന്നാണ് അവരുടെ വാദം. പകരം, പൊസിഷനിംഗ് എയർക്രാഫ്റ്റ് (വിമാനത്തെ ഡിമാൻഡുള്ള മറ്റൊരു കേന്ദ്രത്തിലേക്ക് മാറ്റുക), ക്രൂവിനെ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്ത സ്ഥലത്തേക്ക് എത്തിക്കുക, അറ്റകുറ്റപ്പണികൾക്കായി വിമാനം പറത്തുക തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തനപരമായ ആവശ്യങ്ങളാണ് കുറഞ്ഞ യാത്രക്കാരുള്ള വിമാനങ്ങൾ ഓടിക്കാൻ കാരണമെന്ന് അവർ വാദിക്കുന്നു.