തുർക്കി തീർഥാടനത്തിന്റെ രണ്ടാം ദിവസം, ഒന്നാം നിഖ്യാ കൗൺസിലിന്റെ 1,700-ാം വാർഷികം ആഘോഷിക്കാൻ ഇസ്നിക് തടാകത്തിന്റെ തീരത്തേക്ക് പോകുന്ന ലെയോ പതിനാലാമൻ മാർപാപ്പ ചരിത്രത്തിന്റെ ഏടുകളിൽ ഒരു പുതിയ അധ്യായം രചിക്കുന്നു. ഇസ്താംബൂളിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 130 കിലോമീറ്റർ തെക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ സ്ഥലത്ത്, കോൺസ്റ്റന്റൈൻ ചക്രവർത്തി 325-ലെ കൗൺസിൽ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ സ്ഥലത്ത് തന്നെ എ. ഡി. 380-ൽ നിർമ്മിച്ച പള്ളിയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. 303-ൽ, ഡയോക്ലീഷ്യൻ ചക്രവർത്തിയുടെ പീഡനകാലത്ത്, 16-ാം വയസ്സിൽ, പുറജാതീയ ദൈവങ്ങൾക്ക് ബലിയർപ്പിക്കാൻ വിസമ്മതിച്ചതിനാൽ കൊല്ലപ്പെട്ട ഒരു യുവ ക്രൈസ്തവ രക്തസാക്ഷിയായ വിശുദ്ധ നിയോഫൈറ്റസിന്റെ സ്മരണയ്ക്കായി സ്ഥാപിച്ചതാണ് യഥാർഥ പള്ളി.
ഒരു ഭൂകമ്പത്തിൽ നശിച്ചതിനുശേഷം, അതിന്റെ അടിത്തറയിൽ 800 ചതുരശ്ര മീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഒരു പുതിയ ആരാധനാലയം റോമൻ ശൈലിയിൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു, അത് ചർച്ച് ഓഫ് ദി ഹോളി ഫാദേഴ്‌സ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തുടർന്ന് എ ഡി 740- ൽ മറ്റൊരു ഭൂകമ്പത്തിന് ശേഷം അത് വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങി. 2014-ൽ ആണ് പള്ളിയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ വെള്ളത്തിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയത്. തുടർന്ന് നടത്തിയ ഖനനങ്ങളിൽ ആദ്യകാല ക്രൈസ്തവ രക്തസാക്ഷികളുടെതെന്നു കരുതപ്പെടുന്ന 300 ശകുടീരങ്ങളുൾപ്പെടെ വാലൻസിന്റെയും വാലന്റീനിയൻ II ന്റെയും ഭരണകാലത്തെ നാണയങ്ങളും കണ്ടെത്തി.
മാർപാപ്പയുടെ സന്ദർശനം ഒരു പ്രതീകാത്മക നിമിഷമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങിയ ബസിലിക്കയ്ക്ക് സമീപം നടക്കുന്ന ഒരു പ്രാർഥനാ ചടങ്ങ് പുരാതന കൗൺസിലിന്റെ പാരമ്പര്യത്തെ ഇന്നത്തെ ക്രൈസ്തവ സഭകളുടെ ഐക്യത്തിനായുള്ള ആഹ്വാനവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കും. ഇത് തുർക്കിയിലും അതിനപ്പുറത്തുമുള്ള വിശ്വാസികൾക്ക് ഐക്യത്തിന്റെയും സമാധാനത്തിന്റെയും ഒരു പുതിയ തരംഗം ഉണർത്തുമെന്ന് പരിശുദ്ധ പിതാവ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
