ഡോ. ജോര്ജ് എം. കാക്കനാട്
ഹ്യൂസ്റ്റണ്: ഈ വര്ഷത്തെ സമാധാനത്തിനുള്ള നൊബേല് സമ്മാനം മാധ്യമപ്രവര്ത്തകര്ക്ക് നല്കി കൊണ്ട്, നോര്വീജിയന് നോബല് കമ്മിറ്റി പുതിയൊരു സന്ദേശം ഉയര്ത്തി. പത്രപ്രവര്ത്തകരായ ഫിലിപ്പീന്സിലെ മരിയ റെസ്സയും റഷ്യയിലെ ദിമിത്രി എ. മുരടോവും ആണ് പുരസ്ക്കാരജേതാക്കള്. ‘ജനാധിപത്യത്തിനും ശാശ്വത സമാധാനത്തിനും വേണ്ടി അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള ധീരമായ പോരാട്ടത്തിന്’ ഇവര്ക്ക് പുരസ്ക്കാരം നല്കുന്നുവെന്നാണ് കമ്മിറ്റി പറഞ്ഞത്. ‘ജനാധിപത്യവും പത്രസ്വാതന്ത്ര്യവും വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങള് അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന ഈ ലോകത്ത് ഈ ആദര്ശത്തിനായി നിലകൊള്ളുന്ന എല്ലാ പത്രപ്രവര്ത്തകരുടെയും പ്രതിനിധികളാണ് അവര്,’ ഓസ്ലോയിലെ പ്രഖ്യാപനത്തിന് ശേഷം പുറത്തിറക്കിയ പ്രസ്താവനയില് കമ്മിറ്റി പറഞ്ഞു.
2018 ല് ടൈം മാഗസിന് പേഴ്സണ് ഓഫ് ദി ഇയര് ആയി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടയാളാണ് റെസ. ഫിലിപ്പീസന്സിലെ ഏകാധിപത്യ പ്രസിഡന്റായ റോഡ്രിഗോ ഡ്യുട്ടേര്ട്ടിന് നിരന്തരമായ പ്രശ്നക്കാരിയായിരുന്നു ഇവര്. അവള് സ്ഥാപിച്ച അന്വേഷണ ജേണലിസത്തിനായുള്ള ഡിജിറ്റല് മീഡിയ കമ്പനി സര്ക്കാര് അഴിമതി തുറന്നുകാട്ടുകയും സാമ്പത്തിക ഉടമസ്ഥതകളും ഉന്നത രാഷ്ട്രീയ വ്യക്തികളുടെ താല്പ്പര്യ വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും അന്വേഷിക്കുകയും ചെയ്തു. ഡ്യൂട്ടേര്ട്ടെ ഗവണ്മെന്റിന്റെ അക്രമാസക്തമായ മയക്കുമരുന്ന് വിരുദ്ധ പ്രചാരണത്തില് ഇത് തകര്പ്പന് പ്രവര്ത്തനങ്ങളും നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. വ്യാജ വാര്ത്തകള് പ്രചരിപ്പിക്കാനും എതിരാളികളെ ശല്യപ്പെടുത്താനും പൊതു സംഭാഷണം കൈകാര്യം ചെയ്യാനും സോഷ്യല് മീഡിയ എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കുന്നുവെന്ന് റെസ്സയും റാപ്ലറും രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
1993 -ല് സ്വതന്ത്ര പത്രമായ നോവയ ഗസറ്റയുടെ സ്ഥാപകരില് ഒരാളായിരുന്നു ദിമിത്രി എ. മുരടോവ്. 1995 മുതല് അദ്ദേഹം അതിന്റെ ചീഫ് എഡിറ്ററായിരുന്നു. നിരന്തരമായ പീഡനം, ഭീഷണി, അക്രമം, കൊലപാതകങ്ങള് എന്നിവ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, പത്രം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത് തുടര്ന്നു. അതിന്റെ തുടക്കം മുതല്, പത്രത്തിലെ ആറ് പത്രപ്രവര്ത്തകര് കൊല്ലപ്പെട്ടു, ചെചെനിയയിലെ യുദ്ധത്തെക്കുറിച്ച് വെളിപ്പെടുത്തുന്ന ലേഖനങ്ങള് എഴുതിയ അന്ന പൊളിറ്റ്കോവ്സ്കായയെ ഉദ്ധരിച്ച് കമ്മിറ്റി പറഞ്ഞത് ഇങ്ങനെ, ‘കൊലപാതകങ്ങളും ഭീഷണികളും ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, പത്രത്തിന്റെ സ്വതന്ത്ര നയം ഉപേക്ഷിക്കാന് ചീഫ് എഡിറ്റര് മുരടോവ് വിസമ്മതിച്ചു, പത്രപ്രവര്ത്തകരുടെ പ്രൊഫഷണല്, ധാര്മ്മിക മാനദണ്ഡങ്ങള് പാലിക്കുന്നിടത്തോളം കാലം, അവര്ക്ക് ആവശ്യമുള്ളതെന്തും എഴുതാനുള്ള പത്രപ്രവര്ത്തകരുടെ അവകാശത്തെ അദ്ദേഹം സ്ഥിരമായി സംരക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.’
റഷ്യന് പത്രപ്രവര്ത്തനത്തിനായി പോരാടാന് ഞങ്ങള് ഈ അവാര്ഡ് ഉപയോഗിക്കും, അവര് ഇപ്പോള് അടിച്ചമര്ത്താന് ശ്രമിക്കുന്നു, ‘റഷ്യന് വാര്ത്താ വെബ്സൈറ്റായ പോഡിയോമിനോട് മുരടോവ് പറഞ്ഞു. സമ്മാനത്തിന്റെ 126 വര്ഷത്തെ ചരിത്രത്തില് 329 സ്ഥാനാര്ത്ഥികളില് നിന്ന് നോബല് കമ്മിറ്റി തിരഞ്ഞെടുത്ത വ്യത്യസ്ത മാധ്യപ്രവര്ത്തകരാണിവര്. ‘അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യവും പത്രസ്വാതന്ത്ര്യവും ഇല്ലാതെ,’ രാഷ്ട്രങ്ങള് തമ്മിലുള്ള സാഹോദര്യം, നിരായുധീകരണം, എന്നിവ വിജയകരമായി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടായിരിക്കും. ‘രണ്ടുപേര്ക്ക് സമാധാനത്തിനുള്ള നോബല് സമ്മാനം മാധ്യമപ്രവര്ത്തകരായ മരിയ റെസ്സയും ദിമിത്രി മുരാറ്റോവും, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ഒരു സ്വതന്ത്ര മാധ്യമത്തില് ആക്രമണങ്ങള് വര്ദ്ധിക്കുന്ന സമയത്താണ് വരുന്നത് എന്നതു പ്രസക്തമാണ്.’
തന്റെ വാര്ത്താ വെബ്സൈറ്റായ റാപ്ലറിലൂടെ പ്രസിഡന്റ് റോഡ്രിഗോ ഡ്യുട്ടേര്ട്ടിന്റെ ഭരണത്തെ വെല്ലുവിളിച്ച വിധത്തില് റെസ്സ ഒന്നിലധികം ക്രിമിനല് ആരോപണങ്ങള് നേരിട്ടിട്ടുണ്ട്. അവളും നോവയ ഗസറ്റ പത്രം പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിര് വി.പുടിന്റെ നിരന്തരമായ വിമര്ശകനുമായിരുന്നു മുറാറ്റോവും, അടിച്ചമര്ത്തുന്ന നിയമനിര്മ്മാണം മുതല് അറസ്റ്റ് വരെ – വിമര്ശനത്തെ വരെ പല രീതികളും ഉപയോഗിക്കുന്ന സര്ക്കാരുകള്ക്ക് കീഴില് പ്രവര്ത്തിച്ചു. കഴിഞ്ഞ വര്ഷം, യുനെസ്കോയും കൗണ്സില് ഓഫ് യൂറോപ്പും മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അപചയത്തെ അപലപിക്കുന്ന റിപ്പോര്ട്ടുകള് പുറത്തിറക്കി. ഭീഷണിപ്പെടുത്തലും അടിയും ഉള്പ്പെടെയുള്ള പ്രതിഷേധങ്ങള് റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്യുന്ന മാധ്യമപ്രവര്ത്തകര്ക്ക് നേരെ വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന പോലീസ് ആക്രമണങ്ങളും കടന്നുപോകലും അവര് ശ്രദ്ധിച്ചു. 1992 -ലെ ഏറ്റവും ഉയര്ന്ന നിരക്കായ 274 പത്രപ്രവര്ത്തകരെ 2020 -ല് ജയിലിലടച്ചതായി പത്രപ്രവര്ത്തകരെ സംരക്ഷിക്കുന്ന സമിതി റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്തു. ജനാധിപത്യ സൂചകങ്ങള് ട്രാക്കുചെയ്യുന്ന സ്വീഡിഷ് സംഘടനയായ വി-ഡെം ഇന്സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് അവരുടെ 2020 റിപ്പോര്ട്ടില് ‘മാധ്യമ സെന്സര്ഷിപ്പും സിവില് സൊസൈറ്റിയുടെ അടിച്ചമര്ത്തലും’ സ്വേച്ഛാധിപത്യത്തിലേക്കുള്ള ക്രമാനുഗതമായ പ്രക്രിയയുടെ ആദ്യ നീക്കമാണ് ‘എന്ന് പറഞ്ഞു.
സ്വേച്ഛാധിപത്യ ഗവണ്മെന്റുകള് ‘അമേരിക്കയില് നിന്നുള്ള പത്രവിരുദ്ധ വാചാടോപങ്ങള്’ ആവര്ത്തിച്ച് മൂടിവച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് പത്രപ്രവര്ത്തകരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള സമിതി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ബ്രസീലിലെ ജെയര് ബോള്സോനാരോ, വെനിസ്വേല പ്രസിഡന്റ് നിക്കോളാസ് മഡുറോ, ഹംഗേറിയന് പ്രസിഡന്റ് വിക്ടര് ഓര്ബന് എന്നിവരടങ്ങിയ നേതാക്കള് മുന് പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ ‘വ്യാജ വാര്ത്ത’ എന്ന പദം പൊതുവെ പത്രങ്ങളെ അപകീര്ത്തിപ്പെടുത്താനുള്ള മാര്ഗമായി ഉപയോഗിച്ചു. വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന തെറ്റായ വിവരങ്ങള് ഓണ്ലൈനില് നിലനില്ക്കുന്നത് വസ്തുതകള് പാലിക്കുന്നതിനുള്ള വെല്ലുവിളിയായി മാറുന്നു. ഒപ്പം വായടിപ്പിക്കാനായി കൊലപാതകങ്ങളും വര്ദ്ധിക്കുന്നു. സമീപ വര്ഷങ്ങളില് കൊല്ലപ്പെട്ട പ്രമുഖ പത്രപ്രവര്ത്തകരില് മാള്ട്ടയിലെ ഡാഫ്നെ കരുവാന ഗലീസിയ, സ്ലൊവാക്യന് അന്വേഷണാത്മക പത്രപ്രവര്ത്തകന് ജാന് കുസിയാക്, ഈ വര്ഷം നെതര്ലാന്ഡിലെ പീറ്റര് ആര് ഡി വ്രൈസ് എന്നിവരും ഉള്പ്പെടുന്നു. ഇവര്ക്കൊക്കയുമുള്ള അന്ത്യാഞ്ജലി കൂടിയാണ് ഈ പുരസ്ക്കാരം.